A Semana de Arte Moderna e o Modernismo Brasileiro na pintura

master's thesis

• Title (croatian): Tjedan moderne umjetnosti i slikarstvo brazilskog modernizma
• Author: Tena Lovrenčić
• Mentor: Majda Bojić (mentor)
• Committee member: Daliborka Sarić (predsjednik povjerenstva)
• Committee member: Nina Lanović (član povjerenstva)
• Committee member: Majda Bojić (član povjerenstva)
• Granter: University of Zagreb; Faculty of Humanities and Social Sciences; (Department of Romance languages and literature); Zagreb
• Defense date and country: 2023-02-16, Croatia
• Scientific / art field, discipline and subdiscipline: HUMANISTIC SCIENCES; Philology; Romance Studies

Abstract

O tema do presente trabalho é a análise interpretativa da Semana de Arte Moderna que foi a primeira manifestação coletiva de arte moderna no Brasil, realizada em 1922, entre os dias 11 e 18 de fevereiro, no Teatro Municipal de São Paulo. Dá-se uma contextualização mais ampla do evento que, na historiografia tradicional, ainda marca simbolicamente o início do modernismo brasileiro. A primeira parte da tese apresenta as características principais do movimento modernista, cujo objetivo essencial foi a renovação do cenário artístico-literário e a emancipação cultural do Brasil. Um destaque especial é dado à primeira fase modernista, caraterizada pela negação forte do academicismo e pela quebra de modelos tradicionais artísticos. O carater interdisciplinar do modernismo brasileiro é também ressaltado, o que pode ser observado nas analogias estilísticas e temáticas e na relação dialógica entre a literatura e a pintura. Os intelectuais brasileiros inspiravam-se nas tendências vanguardistas europeias, das quais adotaram uma série de técnicas, estratégias e conceitos. Levando em consideração as revisões críticas atuais, que tentam desconstruir a narrativa estabelecida e revalorizar certos aspetos do modernismo, salientam-se os pontos problemáticos do próprio movimento. A segunda parte da tese analisa os estudos de caso dentro quais são representadas as trajetórias artísticas e as linguagens pictóricas de Anita Malfatti, Di Cavalcanti e Tarsila do Amaral, os representadores mais importantes da pintura modernista que criaram o repertório visual da iconografia brasileira.

Abstract (croatian)

Tema ovog rada je interpretativna analiza Tjedna moderne umjetnosti, prve kolektivne manifestacije moderne umjetnosti u Brazilu, održane 1922. godine, između 11. i 18. veljače, u Gradskom kazalištu São Paula. Daje se šira kontekstualizacija događaja koji u tradicionalnoj historiografiji još uvijek simbolički označava početak brazilskog modernizma. U prvom dijelu diplomskog rada predstavljene su glavne karakteristike modernističkog pokreta čiji je temeljni cilj bila obnova umjetničko-književne scene i kulturna emancipacija Brazila. Poseban naglasak stavljen je na prvu modernističku fazu koju karakterizira negiranje akademizma i raskid s tradicionalnim umjetničkim modelima. Ističe se i interdisciplinarni karakter brazilskog modernizma koji je evidentan u stilskim i tematskim analogijama te u dijaloškom odnosu književnosti i slikarstva. Brazilski intelektualci bili su inspirirani europskim avangardnim tendencijama od kojih su preuzeli niz tehnika, strategija i koncepata. Uzimajući u obzir aktualne kritičke osvrte, koji pokušavaju dekonstruirati uvriježeni narativ i revalorizirati pojedine aspekte modernizma, ističu se problematične točke samog pokreta. Drugi dio rada analizira studije slučaja u kojima su predstavljene umjetničke putanje i likovni jezici Anite Malfatti, Di Cavalcantija i Tarsile do Amaral, najvažnijih predstavnika modernističkog slikarstva koji su pridonijeli kreiranju vizualnog repertoara brazilske ikonografije.

• Keywords: a Semana de Arte Moderna; modernismo brasileiro; pintura; Anita Malfatti; Di Cavalcanti; Tarsila do Amaral
• Keywords (croatian): Tjedan moderne umjetnosti; brazilski modernizam; slikarstvo; Anita Malfatti; Di Cavalcanti; Tarsila do Amaral
• Language: portuguese
• URN:NBN: urn:nbn:hr:131:711905
• Study programme: Title: Portuguese Language and Literature (double major); Study programme type: university; Study level: graduate; Academic / professional title: magistar/magistra portugalskog jezika i književnosti (magistar/magistra portugalskog jezika i književnosti)
• Type of resource: Text
• File origin: Born digital
• Access conditions: Open access
• Created on: 2023-03-03 11:25:20