Title (english) Economic Transactions between Characters: Representations of Tourism Practices in Contemporary Croatian Literature and Culture Title (croatian) Ekonomske transakcije subjekata: Reprezentacije turističkih praksi u suvremenoj hrvatskoj književnosti i kulturi Title (polish) Transakcje ekonomiczne postaci: Reprezentacje praktyk turystycznych we współczesnej literaturze i kulturze chorwackiej Author Lana Molvarec Author's institution University of Zagreb Scientific / art field, HUMANISTIC SCIENCES Abstract (english) Economic Transactions between Characters: Representations of Tourism Practices in Contemporary Croatian Literature and CultureThe aim of this paper is to examine the complex relational dynamics between tourism (both as a global phenomenon and a set of specific practices), space and economy in selected literary texts whose narratives are set in two different economic and political periods: socialism, and capitalism and democracy. Since these concepts cannot be easily understood through disciplinary knowledge, this paper will view the chosen literary texts as pre-disciplinary cultural products that generate specific “social knowledge” (Felski) which presents the fullness of the social world more successfully than other forms of culture or knowledge. The authors whose literary texts were included in this analysis are contemporary Croatian writers: Antun Šoljan, Zoran Ferić, Boris Dežulović and Jurica Pavičić. The first two authors wrote texts in which the relationships between tourists and locals are prevalently of symbolic and exchange value, and they mostly belong to the sphere of libidinal economy. Dežulović and Pavičić deal with contemporary tourism practices which change the identity of towns and people forever. In conclusion, these two accounts from different socioeconomic and political chronotopes are compared through the importance of space as a powerful resource in economic transactions between characters. Ekonomske transakcije subjekata: Reprezentacije turističkih praksi u suvremenoj hrvatskoj književnosti i kulturiNamjera je rada istražiti složenu dinamiku odnosa između turizma (promatranog i kao globalna pojava i kao skup specifičnih praksi), prostora i ekonomije u odabranim književnim tekstovima čije je pripovijedanje smješteno u dva različita ekonomska i politička razdoblja: socijalizam te kapitalizam i demokraciju. Kako se ti odnosi ne mogu jednostavno razumjeti kroz disciplinarno znanje, ovaj će rad promatrati izabrane književne tekstove kao preddisciplinarne kulturne proizvode koji stvaraju specifično „društveno znanje“ (Felski) te tako predstavljaju složenost društvenog svijeta često uspješnije nego drugi oblici kulture i znanja. Suvremeni autori čiji su tekstovi uključeni u analizu su: Antun Šoljan, Zoran Ferić, Boris Dežulović i Jurica Pavičić. Prva dvojica autora napisali su tekstove u kojima je odnos između turista i lokalaca pretežno zasnovan na simboličkoj i razmjenskoj vrijednosti te uglavnom spada u sferu libidinalne ekonomije. Dežulović i Pavičić pišu o suvremenim turističkim praksama koje mijenjaju identitet gradova i ljudi zauvijek. Zaključno, te dvije reprezentacije različitih socioekonomskih i političkih kronotopa se uspoređuju kroz važnost prostora kao moćnog izvora u ekonomskim transakcijama likova. Transakcje ekonomiczne postaci: Reprezentacje praktyk turystycznych we współczesnej literaturze i kulturze chorwackiejCelem artykułu jest zbadanie złożonej dynamiki w relacji między turystyką (rozumianą zarówno jako zjawisko globalne, jak i zbiór konkretnych praktyk), przestrzenią i gospodarką w wybranych tekstach literackich, których narracje osadzone są w dwóch różnych okresach gospodarczych i politycznych: socjalizmie oraz kapitalizmie i demokracji. Ponieważ tych pojęć nie da się łatwo zrozumieć poprzez wąską „wiedzę dyscyplinarną”, niniejszy artykuł traktuje wybrane teksty literackie jako pre-dyscyplinarne produkty kulturowe, które tworzą specyficzną „wiedzę społeczną” (Felski) i w ten sposób prezentują pełnię świata społecznego często skuteczniej niż inne produkty kultury czy wiedzy. W artykule analizowane są teksty współczesnych pisarzy chorwackich: Antuna Šoljana, Zorana Ferića, Borisa Dežulovića i Juricy Pavičicia. Utwory dwóch pierwszych autorów dotyczą relacji między turystami i mieszkańcami, które są ufundowane na wartości wymiany symbolicznej i należą do sfery ekonomii libidinalnej. Dežulović i Pavičić piszą o współczesnych praktykach turystycznych, które na zawsze zmieniają tożsamość miast i ludzi. Podsumowując, te dwie reprezentacje różnych chronotopów socjoekonomicznych i politycznych porównane są przy uwzględnieniu znaczenia przestrzeni jako istotnego zasobu w transakcjach gospodarczych pomiędzy postaciami.
Abstract (croatian) Namjera je rada istražiti složenu dinamiku odnosa između turizma (promatranog i kao globalna pojava i kao skup specifičnih praksi), prostora i ekonomije u odabranim književnim tekstovima čije je pripovijedanje smješteno u dva različita ekonomska i politička razdoblja: socijalizam te kapitalizam i demokraciju. Kako se ti odnosi ne mogu jednostavno razumjeti kroz disciplinarno znanje, ovaj će rad promatrati izabrane književne tekstove kao preddisciplinarne kulturne proizvode koji stvaraju specifično „društveno znanje“ (Felski) te tako predstavljaju složenost društvenog svijeta često uspješnije nego drugi oblici kulture i znanja. Suvremeni autori čiji su tekstovi uključeni u analizu su: Antun Šoljan, Zoran Ferić, Boris Dežulović i Jurica Pavičić. Prva dvojica autora napisali su tekstove u kojima je odnos između turista i lokalaca pretežno zasnovan na simboličkoj i razmjenskoj vrijednosti te uglavnom spada u sferu libidinalne ekonomije. Dežulović i Pavičić pišu o suvremenim turističkim praksama koje mijenjaju identitet gradova i ljudi zauvijek. Zaključno, te dvije reprezentacije različitih socioekonomskih i političkih kronotopa se uspoređuju kroz važnost prostora kao moćnog izvora u ekonomskim transakcijama likova.
Abstract (polish) Celem artykułu jest zbadanie złożonej dynamiki w relacji między turystyką (rozumianą zarówno jako zjawisko globalne, jak i zbiór konkretnych praktyk), przestrzenią i gospodarką w wybranych tekstach literackich, których narracje osadzone są w dwóch różnych okresach gospodarczych i politycznych: socjalizmie oraz kapitalizmie i demokracji. Ponieważ tych pojęć nie da się łatwo zrozumieć poprzez wąską „wiedzę dyscyplinarną”, niniejszy artykuł traktuje wybrane teksty literackie jako pre-dyscyplinarne produkty kulturowe, które tworzą specyficzną „wiedzę społeczną” (Felski) i w ten sposób prezentują pełnię świata społecznego często skuteczniej niż inne produkty kultury czy wiedzy. W artykule analizowane są teksty współczesnych pisarzy chorwackich: Antuna Šoljana, Zorana Ferića, Borisa Dežulovića i Juricy Pavičicia. Utwory dwóch pierwszych autorów dotyczą relacji między turystami i mieszkańcami, które są ufundowane na wartości wymiany symbolicznej i należą do sfery ekonomii libidinalnej. Dežulović i Pavičić piszą o współczesnych praktykach turystycznych, które na zawsze zmieniają tożsamość miast i ludzi. Podsumowując, te dwie reprezentacje różnych chronotopów socjoekonomicznych i politycznych porównane są przy uwzględnieniu znaczenia przestrzeni jako istotnego zasobu w transakcjach gospodarczych pomiędzy postaciami.
Keywords (english)
social knowledge
capital
libidinal economy
sexual tourism
tourist destination
spatial practices
Language english Publication type Scientific paper - Original scientific paper Publication status Published Peer review Peer review - international Publication version Published version Journal title Colloquia Humanistica Numbering no. 8, pp. 311-340 e-ISSN 2392-2419 DOI https://doi.org/10.11649/ch.2019.017 URN:NBN urn:nbn:hr:131:572504 Publication 2019-11-27 Document URL https://ispan.waw.pl/journals/index.php/ch/article/view/ch.2019.017 Type of resource Text Access conditions Open access Terms of use Created on 2020-02-07 09:56:52
